گلشنی: وقتی رشته ای مُد شد دانش آموزان چشم و گوش بسته تبعیت می نمایند ، جذب بدون نیازسنجی و آینده مبهم دانشجویان
به گزارش مجله فان پی سی، توجه به احتیاج های کشور و روشنگری در خصوص آن ها کمتر در نحوه جذب و پرورش دانشجویان ایرانی مورد توجه واقع شده است. اتفاقی که ایران را در سال های آینده دچار بحران نیروی متخصص می نماید.
اگر علاقمند به دریافت بهترین خدمات تحصیل در آمریکا هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم ویزای تحصیلی آمریکا، با دریافت مشاوره رایگان از مجربترین تیم مهاجرتی آمریکا، بهترین مسیر را به سوی دانشگاه های آمریکا انتخاب کنید.
گروه دانشگاه خبرنگاران-محمدجواد سمیعی؛ سردرگمی، بهترین واژه ای است که برای شرایط بیشتر دانشجویان تازه فارغ التحصیل شده از دانشگاه های کشور می توان به کار برد. دانشجویی که همینطور در دانشگاه وارد می گردد آن هم بدون آنکه صندلی آینده اش تعیین باشد. جالب تر آنکه اصلا احتیاج های کشور آنطور که باید شناسایی نشده است که حالا بخواهیم خلا موجود را با جذب و پرورش دانشجو پر کنیم.
به همین دلیل به سراغ دکتر مهدی گلشنی؛ فیزیک دان و نظریه پرداز و استاد دانشگاه صنعتی شریف رفتیم تا بیشتر به این موضوع بپردازیم.
بنا بر آمار موجود، بدون شغل ترین رشته های تحصیلی،آنهایی هستند که از اقبال بیشتری برخوردارند، مثل علوم کامپیوتری و معماریی. به نظر شما این اتفاق حاصل چه رویکردی است؟
این رخداد حاصل چند عامل است. اولاً، وقتی رشته ای مُد شد ، دانش آموزان و والدین آنها چشم و گوش بسته از آن تبعیت می نمایند و احتیاجهای کشور مطرح نیست. ثانیاً، عده ای فکر می نمایند که با رشته هایی مثل علوم کامپیوتر قابلیت جذبشان در خارج از کشوربیشتر می گردد و یا از همین جا می توانند برای شرکتهای خارجی کار نمایند.
البته گفتنی است که برای بسیاری از رشته ها مثل رشته کامپیوتر به شرط تخصص و مهارت آموزی در راستای احتیاجهای فعلی کشور کارهای بسیاری قابل تعریف است و میتواند مقدمات کارآفرینی گسترده ای باشد، ولی مشکل اینست که آموزشها بدلیل معیارهای نادرست در راستای ایجاد مهارت لازم برای ورود به صنعت و بازار کار نیست.
یک اصلاح اساسی در قوانین جذب و پرورش دانشجویان کشورلازم است، و آن مستلزم استفاده از افراد ذیصلاح و متعهد به مصالح کشور در وضع این قوانین و معیارها و پرهیز از بکارگیری عوامل وابسته به غرب یا بی تفاوت به مصالح کشور است.
سیستم جذب و پرورش دانشجو در ایران تا چه اندازه کارآمد است؟
من آن را از این جهت پیروز نمی بینم که انتخاب رشته ها در بیشتر افراد بر اساس تبعیت از مُد روز است. باید در رسانه ها در بارۀ رشته ها و احتیاجهای کشور روشنگری نمایند. وقتی در دو دهۀ پیش ما در مجارستان بودیم، که تازه از بند شوروی خلاصی یافته بود، از افراد آموزشگاه علوم مجارستان پرسیدم :چه رشته ای در کشور شما داوطلب زیاد دارد؟ گفتند : حقوق. پرسیدم چرا؟ گفتند برای اینکه ما تازه مستقل شده ایم و احتیاجمند قوانین مناسب کشور خودمان هستیم. توجه به احتیاجهای کشور و روشنگری در خصوص آنها کمتر در محیط ما انجام شده است.
آیا امکان تغییر سیستم آموزشی در ایران وجود دارد یا این بهترین حالت ممکن است؟
امکان آن وجود دارد ولی این مشروط به استفاده کردن از افکار نخبگان و افراد ذیصلاح است ، که متاسفانه در کشور ما رایج نیست. سیستم فعلی آموزش و پرورش از نظر من مطلوب نیست، چون احتیاجهای اولیۀ کشور را کمتر در نظر می گیرد. به علاوه آن صرفاً آموزشی است و پرورشی در کار نیست.
نقش وزارت علوم در نظارت بر جذب و البته آینده دانشجو به چه میزان است؟
نقش وزارت علوم در موارد ذکر شده بسیار ضعیف بوده است. در برنامه ریزی های فعلی کشور نه برطرف احتیاجهای کشور مطرح است و نه قابلیت کشور برای جذب فارغ التحصیلان ، در حالی که این دو مورد بسیار مهم هستند.
در برنامه ریزی های فعلی نه برطرف احتیاجهای کشور مطرح است و نه قابلیت کشور برای جذب فارغ التحصیلان ، در حالی که این دو مورد بسیار مهم هستند.
پیوستگی آموزش ابتدایی و عالی را در چه سطحی میبینید؟
نکته ای که در برنامه ریزی فعلی آموزش و پرورش مغفول مانده است اینست که در صورتی که دانش آموز نخواهد تحصیلات خود را بعد از دبیرستان ادامه دهد باید اقلاً مطالب لازم برای زندگی روزمره را یاد گرفته باشد. لازم نیست که همۀ مطالب سطح بالا تر در دبیرستان مطرح گردد، بلکه فهم مفاهیم مهم علم ، نظیر ماده، نیرو، و انرژی ، مهم است و همچنین برخی از ابعاد کاربردی علم ، که در زندگی روز مرَه مطرح هستند . قدرت تحلیل، تفکر و خلاقیت در راستای استعداد افراد، که نه تنها برای ادامه در سطوح بالاتر بسیار مهم است بلکه برای زندگی شخصی و اجتماعی افراد بسیار حائز اهمیت است ،میتواند در سطوح ابتداییِ علم اموزی، تقویت گردد.
به نظر من پیوستگی دوسطح آموزش ابتدائی و عالی به راحتی امکان پذیر است، اگر از فکر افراد ذیصلاح استفاده گردد.
چرا با وجود تعداد بالای دانشجو در بسیاری از نقاط مورد احتیاج کشور با بحران نیروی متخصص روبرو هستیم؟
برای اینکه برنامۀ دانشگاهها عمدتاً در جهت برطرف احتیاج های کشور و تربیت نیروهای متخصص برای انجام این مهم نیست.
ما به ندرت برنامه هائی برای سنجش احتیاجهای کشور و تربیت نیروهای متخصص مورد احتیاج می بینیم. اتفاقی که شاید احتیاج به همکاری تنگاتنگ دانشگاه ها، وزارت علوم و سایر دستگاه های مربوطه می باشد.
منبع: خبرگزاری دانشجو