جنجال جدید دولت بایدن - مجله فان پی سی

آتلانتیک در این رابطه می نویسد: جو بایدن رئیس جمهور تازه کارِ آمریکا پیشتر شعار بازگشت آمریکا/America is Back (اشاره به بازگشت آمریکایِ مسوول به امور دنیای) را سر داده است. با این حال، تحقق شعارِ وی نباید به هزینه دوستان و متحدان آمریکا عملیاتی گردد. آنتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا اخیرا در جریان نشست وزرای خارجه سازمان ناتو، شدیدا از کوشش ها و اقدامات دولت آلمان جهت وارد کردن گاز طبیعی از روسیه به وسیله پروژه خط لوله نورد استریم 2 انتقاد کرد. بلینکن هشدار داد که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا اعتقاد دارد که پروژه مذکور، یک ایده بَد و نادرست هم برای اروپا و هم آمریکا است. از سویی، اجرایی شدنِ این پروژه، خود تهدیدی عظیم برای اهداف امنیتی اتحادیه اروپا است.

به نظر می رسد که جو بایدن نه تنها اقدامات تنبیهی را علیه یکی از نزدیکترین متحدان آمریکا یعنی آلمان، شبیه به دوره ترامپ پیگیری می نماید بلکه حتی بعضی ناظران بر این باورند که محتمل است محدودیت های ایجاد شده از سوی دولت بایدن علیه دولت آلمان، به مراتب از اقدامات تقابلی دولت ترامپ علیه این کشور، سخت تر هم باشد.

به گزارش خبرنگاران، موضع گیری بلینکن در قبال آلمان همچنین نشان دهنده یکی از نواقصِ عمده سیاست خارجی دوران اوباما بود: آمریکا واقعا فکر می نماید که دیگر کشور ها به معنای واقعی کلمه، خیر و صلاح خود را نمی دانند و نمی فهمند. با این حال، رویه های دولت آمریکا جهت متوقف کردن پروژه نورد استریم 2 که برای آلمان خیلی مهم است، کاملا غلط هستند. این مساله مخصوصا در شرایطی که دولت بایدن برای مقابله با چالش های اساسی خود نظیر مهار چین، به همکاری متحدان خود نظیر آلمان احتیاج دارد، بیش از پیش از اهمیت برخوردار می گردد. بایدن یک انتخاب دارد: آیا باید او بر روسیه که اولویت کمتری برای آمریکا دارد تمرکز کند و یا باید حمایت متحدان آمریکا از این کشور را تضمین کند؟ به نظر می رسد که دولت بایدن در آستانه یک انتخاب اشتباه قرار گرفته است.

وابستگی کشور های اروپایی به منابع انرژی روسیه، امری کاملا مهم است: کشور های اتحادیه اروپا 30 درصد از نفت خام، 40 درصد از گاز طبیعی، و 42 درصد از ذغال سنگ مورد احتیاجشان را از روسیه وارد می نمایند. از این منظر باید گفت عملا بازار انرژی اروپا تا حد زیادی به روسیه وابسته است و این موضوع، مساله جدیدی نیست.

با این حال، دولت بایدن در مخالفت با پروژه نورد استریم 2، بهانه های مختلفی را مطرح می نماید. پروژه نورد استریم 2 با دورزدنِ اوکراین، میزان صادرات گاز روسیه به آلمان را دو برابر خواهد نمود که این مساله 3 میلیارد دلار درآمد های گازی روسیه را افزایش می دهد. از سویی، متحدان اروپاییِ آمریکا که در اروپای مرکزی واقع شده اند، از ترس وابستگی بیش از حد اروپا به گاز روسیه و عدم اعتراض دولت آلمان به این مساله، عملا بر شدت انتقاد های خود از این خط لوله افزوده اند (این دسته از دولت ها، از خطوط لوله انتقال انرژی که از خاکشان می گذرد، کسب درآمد می نمایند. احداث پروژه نورد استریم 2 می تواند این درآمد ها را تحت تاثیر قرار دهد).

از طرفی، کنگره آمریکا نیز عمیقا به دنبالِ تضعیف پروژه نورداستریم 2 است. کنگره آمریکا سعی دارد تا شرکت های بیمه و همچنین آن دسته از شرکت هایی که در ساخت پروژه نورد استریم 2 نقش دارند را قویا تحریم کند. مخالفت جو بایدن رئیس جمهور کنونی آمریکا با پروژه نورد استریم 2 تا حد زیادی یادآورِ مخالفت های رونالد ریگان رئیس جمهور سابق آمریکا با پروژه خط لوله سیبری است که اتحاد جماهیر شوروی و آلمان در دهه 1980 میلادی آن را ساختند.

به نظر می رسد که بایدن نیز نخواهد توانست همچون ریگان، جلوی پروژه انرژی میان دو طرف را بگیرد. پروژه نورد استریم 2 تقریبا تا 95 درصد تکمیل شده است. بیش از یک دهه است که آلمان در نادیده دریافت اعتراضات دولت آمریکا و همچنین کشور های اروپای مرکزی به این پروژه، کاملا منسجم و متحد عمل نموده است. آلمان که تا حد زیادی از انرژی هسته ای فاصله گرفته، به شدت سعی دارد تا امنیت انرژی خود را تامین و به طور خاص، دسترسی اش به منابع انرژیِ کَم کربن را تضمین کند.

اینکه در برهه کنونی دولت آمریکا از دولت آلمان بخواهد تا اهداف و منافع ملی خود را فدا کند، تا حد زیادی غیرمنطقی و ریاکارانه خواهد بود. خودِ آمریکا هم در دوره بایدن قویا اولویتش در عرصه سیاست خارجی را بر حمایت از بازار ها و منافع مالی آمریکا در اقصی نقاط دنیا قرار داده است. به هیچ وجه درست نیست که اساسا دولت هایِ آمریکا مایلند تا شرکا و متحدانشان، هزینه های سنگینی را پرداخت نمایند و آن ها خود هیچ انجام ندهند. این توقع علاوه بر اینکه زیاده خواهانه است، کاملا غیرمنطقی نیز به نظر می رسد و آمریکا را در میان متحدانش منزوی خواهد نمود.

جنجال سازی های دولت بایدن علیه پروژه نورد استریم 2 در شرایطی ابراز می شوند که دولت جدید آمریکا عمیقا از متحدان اروپایی خود می خواهد تا علیه چین متحد شوند. بلینکن در سفر اخیر خود جهت شرکت در نشست وزرای خارجه ناتو، به نوعی سعی کرد احیای اتحاد آمریکا و اروپا در مساله چین را نیز به نمایش بگذارد.

ایالات متحده آمریکا کوشش های زیادی را انجام داده تا متحدانش را راضی کند که از فناوری 5G چین و همچنین تجهیزات شرکت هوآوی استفاده ننمایند. اتحادیه اروپا همچنین به جریان تحریم های آمریکا علیه چین پیوسته است. انتقاد های گسترده دولت بایدن به انعقاد توافق تجاری میان چین و اتحادیه اروپا موجب شده تا قرارداد مذکور به تصویب نرسد. با این حال، تمامی این ها حاکی از این هستند که آمریکا در پیشبرد سیاست های خود در برابر کشوری نظیر چین، خودخواهی می نماید و به هیچ عنوان، منافع دوستان و متحدانش را در نظر نمی گیرد.

اگر آمریکا واقعا می خواهد متحدانش را نزدیک و وفادار به خود نگه دارد، باید به سهم خود هزینه بپردازد. این مساله نباید بدان معنا باشد که دیگر کشور ها و دموکراسی ها دقیقا همان رفتاری را انجام دهند که آمریکایی ها مطلوب می دانند. در این راستا، دولت بایدن باید رویکرد خود را در مساله پروژه نورد استریم 2، تا جای ممکن تعدیل کند و منافع آلمان را نیز در نظر گیرد. اگر آمریکا در خصوص مسائل اینچنینی دست به مصالحه نزند، بدون تردید قادر نخواهد بود در مسائل و چالش های عظیمترش، حمایتِ دوستان و متحدانش را به خود جلب کند.