شب بخارای سیروس پرهام برگزار گشت - مجله فان پی سی

استاد سیروس پرهام، تفکر مانایی فرهنگ اصیل سرزمینش را به دوش می کشد

در ادامه نادره رضایی؛ مدیرعامل انتشارات علمی و فرهنگی با اشاره به کتاب همگام با زمانه، به کارنامه استاد سیروس پرهام پرداخت و به خاطر همکاری طولانی و اثرگذار با انتشارات فرانکلین و علمی و فرهنگی از ایشان قدردانی کرد.

وی ضمن تشکر از هایده ایلیاوی همسر دکتر پرهام به پاس یک عمر همراهی با این استاد عظیم گفت: استاد سیروس پرهام تفکر مانایی فرهنگ سرزمینش را به دوش می کشد. ایشان به گواهی آثار پرشمار و سوابق اثرگذارش، تفکر مانایی فرهنگ اصیل سرزمینش را به دوش می کشد و بازتاب اندیشه اش، به شیوایی و زلالی در نگاشته های ایشان جاری و در بازشناخت انگاره های علمی و بومی و هنری این سرزمین ساری است و ما به داشتن گنجینه ای عظیم و تکرارناشدنی چون استاد سیروس پرهام بر خود می بالیم و تا همیشه تاریخ به تکریم از چنین عظیمی دست می فشانیم و بلندای حضور ایشان را ارج می نهیم.

سیروس پرهام پیشگام نقد کتاب است

سخنران بعدی، هرمز همایون پور بود. او به شروع آشنایی با استاد سیروس پرهام پرداخت و اظهار کرد: دکتر پرهام از چند جهت برجسته است؛ در دهه 30 که نقد کتاب یا تعریف و ستایش بود یا انتقاد و تسویه حساب شخصی، پرهام پیشگام نقد درست یا به قول خودش نقد تحلیلی بود. در نقد هنری و نقد تاریخی هم پرهام پیشرو بود و با همراهی عظیمانی همچون منوچهر انور، کریم امامی و نجف دریابندری، علم ویرایش را توسعه و ترویج داد.

وی در ادامه به شاخه های دیگر فعالیت های سیروس پرهام پرداخت و کارهای او را در زمینه فرش های عشایری فارس ستایش کرد و افزود: درحالی که کشوری مثل سوئد 900 سال است اسناد را جمع آوری می کنند، پرهام برای اولین بار در ایران برای این کار پیش قدم شد و در سال 1349 سازمان اسناد ایران را پایه گذاری کرد و توسعه داد.

هرمز همایون پور صحبت هایش را با تبریک به انتشارات علمی و فرهنگی ادامه داد و گفت: کار انتشارات علمی و فرهنگی کار ارزشمندی است، چراکه با نشر این کتاب، از همکار ارزنده خودش قدردانی کرده است. او با تأکید بر اهمیت علمی کتابِ همگام با زمانه، به نثر کتاب هم پرداخت و گفت: نثر این کتاب در نهایت اختصار و ایجاز، دلنشین است و همه به آن معترف هستند.

پرهام بنیانگذار سازمان اسناد ملی است

دکتر پارسی نژاد نیز سیروس پرهام را از پیشگامان فرهنگ معاصر ایران خواند و با اشاره به حوزه های گسترده فعالیت ایشان نشان داد که پرهام در نقد ادبی تحلیلی، ویرایش و حفظ اسناد ملی از سابقون و پیشگامان بوده است. سپس با یادآوری شرایط نقد و تحلیل زمانۀ سیروس پرهام که عملا نقدی در کار نبود و مقالات صرفا مدح یا ذم بوده اند، بر عملکرد بدیع سیروس پرهام در نقد به معنای پرداختن به نقاط قوت و ضعف یک اثر تأکید و ادامه داد: سیروس پرهام نخستین فردی بود که به ویرایش و مقابله کتاب در موسسه فرانکلین پرداخت و پس از او منوچهر انور، فتح الله مجتبایی و نجف دریابندری راه او را ادامه دادند.

از دیگر فعالیت های بسیار مهم سیروس پرهام که پارسی نژاد به آن اشاره کرد، راه اندازی سازمان اسناد ملی ایران است. به گفته وی، تا پیش از اقدام پرهام در راستای حفظ و نگهداری اسناد ملی، موضوع اهمیت حفظ این اوراق برای مسئولان امر مطرح نبود و از آن ها برای سوخت استفاده می شد، که با همت سیروس پرهام این مرکز راه اندازی شد و آرشیو ملی در ایران پدید آمد. همچنین پارسی نژاد اشاره کرد که فعالیت پرهام تنها برای حفظ اسناد مکتوب نبوده و او درباره گنجینه اشیا و آثار تاریخی ایران نیز مقالات متعددی نوشته که در کتاب همگام با زمانه نمونه هایی از این مقالات آمده است.

پارسی نژاد اقدامات پرهام را برخاسته از عشق او به ایران دانست و گفت: همین عشق و اقدامات فراوان او عظیمداشت او را ضرورت می بخشد.

سیروس پرهام، الگوی پژوهش های فرش است

تورج ژوله؛ تاریخ نگار فرش ایران، سخنران بعدی بود. وی با اشاره به تشویق دائمی دانشجویان به خواندن مقالات و آثار پژوهشی دکتر سیروس پرهام، اظهار داشت: برای یک پایان نامه به یکی از دانشجویان گفتم کتاب دست بافت های عشایری و روستایی فارس را طبقه بندی موضوعی کند. بیش از 40 موضوع مختلف به غیر از موضوع اصلی کتاب، در این اثر یافت شد. موضوعاتی مثل تاریخ اجتماعی سیاسی و تاریخ فرش ایران.

وی با ستایش جایگاه علمی و فرهنگی دکتر سیروس پرهام، تأکید کرد: شیوه ایشان در حوزه پژوهش های فرش، باید به یک الگو تبدیل و بین دانشجویان فرش ترویج شود.

این تاریخ نگار فرش ایران، ضمن آرزوی سلامتی برای دکتر سیروس پرهام، از جامعه هنری خواست درباره روش و شیوه نگاه و قلم ایشان بحث و گفت وگو کنند و نتیجه این کار منتشر شود.

مجموعه سیری در هنر ایران بی نظیر است

کیانوش معتقدی؛ نویسنده، مترجم و پژوهشگر هنر اسلامی نیز در بخش دیگری از این آئین مجازی، گفت: آدم هایی از جنس سیروس پرهام، ستون های فرهنگ و هنر ایران هستند. پرهام نه تنها در زمینه فرهنگ و هنر ایران، بلکه در زمینه ادبیات، فرش ایران، ترجمه و مجموعه ای از توانمندی هایی که شاید امروز در چند نفر جمع شود، یک تنه به دوش خود کشیده و بیش از نیم قرن بدون توقف کار کرده است.

وی ادامه داد: تلاش خستگی ناپذیر شخصیت اندیمشند عظیمی مثل دکتر سیروس پرهام باعث شده که فرهنگ و هنر این سرزمین باقی بماند و ما بتوانیم برای آیندگان دستاوردهایی از جنس کتاب ها و مقالات ایشان را به ارمغان بیاوریم و حفظ کنیم.

معتقدی به هماهنگی مطالعات سیروس پرهام با مطالعات بین المللی و روزآمدبودن کار وی اشاره کرد و نمونی کار بی نظیر او را مجموعه عظیم سیری در هنر ایران معرفی کرد.

این پژوهشگر هنر اسلامی در پایان، یکی از مهمترین وجوه تلاش های فرهنگی دکتر پرهام را تلاش ایشان در زمینه ترجمه هنر دانست: نباید فراموش کنیم که در صد سال اخیر، نهضت ترجمه در ایران به خصوص ترجمه های هنری و ادبی مقارن با شرایط اجتماعی سیاسی خاص ایران شروع شد. در بین گروه اول روشنفکران و دانش آموختگانی که تقریبا از سال 1300 به بعد به دنیا آمدند، دکتر پرهام با دقت نظر، چیزی اضافه بر آنچه که متن دارد، ترجمه می کند، زیرا ایشان به هنر اشراف دارند؛ به خصوص در رشته فرش.

همگام با زمانه در همکاری با انتشارات علمی و فرهنگی شکل گرفت

سیروس پرهام نیز در پانصد و نود و چهارمین شب بخارا، درباره کتاب همگام با زمانه صحبت کرد. این پژوهشگر برجسته گفت: همگام با زمانه مجموعه مقالاتی است که در طول 64 سال نوشته شده و اولین مقاله در سال 1334 در مجلۀ انتقاد کتاب منتشر شده است.

وی در توضیح فعالیت های خود، به نام بعضی از مجلات اشاره کرد که در آن ها مقالات خود را به چاپ رسانده است؛ ازجمله ماهنامه فرهنگستان، نامه بهارستان، مجله آینده و به خصوص راهنمای کتاب به سردبیری دکتر یارشاطر و ایرج افشار.

پرهام افزود: در سال های اخیر بخش عمده مقالات را در مجلات بخارا و نقد و بررسی کتاب تهران منتشر کرده است.

وی به زمینه های شکل گیری کتاب هم گریزی زد و گفت: با توجه به اینکه همه مقالات در دسترس نبود از انتشارات علمی و فرهنگی خواهش کردم شروع به جمع آوری این مقالات کند و در چهار بخش پژوهش و نقد ادبی، پژوهش و نقد هنری، پژوهش و نقد تاریخی و ابعاد و زوایا های ترجمه و ویرایش به شکل کتاب به چاپ برساند. من بیش از 200 مقاله دارم ولی با صرف نظر از بعضی مقالات اولیه که آن ها را نمی پسندیدم، حدود 110 مقاله را در این کتاب منتشر کردم.