بحران در بازار مسکن؛ مستاجران حاشیه نشین و بعد چادرنشین می شوند
به گزارش مجله فان پی سی، یک مستاجر اگر سال گذشته خانه ای را با 100 میلیون تومان رهن و ماهیانه 1 میلیون تومان اجاره کرده، حالا برای اینکه امسال در همان خانه بماند درصورت منصف بودن صاحبخانه اش، باید با همان پول رهن ماهی 4 میلیون اجاره بدهد.
به گزارش ایسنا، مستاجران این روز ها مدام در حال حساب و کتاب هستند، دنبال فرمولی می گردند تا کف حقوق و دستمزدهایشان را به سقفی برسانند که خانه ای مناسب گرفته و در آن زندگی کنند. اما مشکل اینجاست که تعیین نرخ اجاره بها از طریق بنگاه داران و صاحب خانه ها از هیچ قاعده و قانونی تمکین نمی کند.
یک مستاجر اگر سال گذشته خانه ای را با 100 میلیون تومان رهن و ماهیانه 1 میلیون تومان اجاره کرده، حالا برای اینکه سال جاری در همان خانه بماند درصورت منصف بودن صاحبخانه اش، باید با همان پول رهن ماهی 4 میلیون اجاره بدهد، یعنی افزایش 400 برابری نرخ اجاره بها برای یک خانواده آن هم در کنار تمامی هزینه هایی که به صورت معمول از ابتدای سال دچار جهش قیمت شده اند.
این روز ها معضل بازار مسکن و اجاره نشینی برای مستاجران تبدیل به بحرانی شده که از هیچ منطق و قانونی پیروی نمی کند و حتی در روز های گذشته دست به دست شدن این خبر که اشک علما برای مستاجران درآمده دردی از مستاجران دوا نکرد، درست مثل مصوبه ای که قرار بود به صاحب خانه ها اجازه ندهد بیشتر از 20 درصد نرخ اجاره بها را افزایش دهند، اما 20 درصد کجا و در خوشبینانه ترین حالت 400 درصد کجا.
افزایش نرخ تورم و نبود ثبات قیمت در بازار مسکن و اجاره بها باعث شده آرزوی خانه دار شدن مستاجران به اینکه تنها بتوانند یک سال دیگر در همان خانه ای که کرایه کرده اند بمانند و با توجه به هزینه های بالا در جامعه جابه جا نشوند تبدیل شده است. افزایش اجاره بها طی سال های اخیر، به خصوص در سال جاری در کلانشهری همچون مشهد باعث شده تا خانوار های زیادی نتوانند در خانه ای با متراژ و محله ای مدنظرشان زندگی کنند. این مساله موجب عقب نشینی مردم از مرکز و بالای شهر به پایین و حاشیه شهر و حتی مهاجرت خانوار ها به شهر های کوچک اطراف کلان شهر ها شده است.
حالا برای کنترل این اوضاع دولت دست به کار شد و قانونی مبنی بر اینکه صاحب خانه ها حق ندارند بیشتر از 20 درصد بر نرخ اجاره بها بیافزایند تصویب کرد، مصوبه ای که به تصویب سران قوا هم رسید، اما مشاهدات عینی از بازار مسکن و اجاره نشان می دهد این قانون تنها روی کاغذ قدرت بازدارنگی دارد و نرخ ها همچنان از یک منطق ماورایی پیروی می کند.
بر اساس مشاهدات میدانی در حال حاضرارزان ترین خانه ای که در پایین شهر مشهد می توان اجاره کرد با متراژ 20 متر است که برای آن 10 میلیون تومان پول رهن با اجاره ماهیانه یک میلیون و 500 هزار تومان در نظر گرفته شده است.
در همین زمینه یک مشاور املاک در رابطه با شرایط رهن و اجاره مسکن بیان می کند: بازار خرید و فروش مسکن بسیار سنگین و کساد است، اما بازار اجاره داغ. از ابتدای سال جاری تا کنون ما شاهد حداقل افزایش 100 درصدی تا 400 درصدی اجاره ها بوده ایم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا صاحب خانه ها سقف افزایش اجاره بهای 20 درصدی را رعایت می کنند یا خیر، پاسخ می دهد: صاحب خانه ها اجباری به اجرای این قانون نداشته و بنگاه داران در این زمین تصمیم گیرنده نیستند.
این مشاور املاک با تاکید بر عقب نشینی مردم از مرکز و بالای شهر به سمت پایین و حاشیه شهر بیان می کند: طی سال مستاجران زیادی دیگر توان تمدید اجاره خانه را نداشتند و به سمت پایین شهر آمدند. حتی در پایین شهر مواردی مشاهده شده که افراد به چادرنشینی روی آورده اند. در بنگاه ما شاید 10 مورد یا بیشتر بوده که مراجعه کرده اند، اما پول پیش برای کرایه خانه نداشتند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا شما به عنوان مشاور املاک با قیمت های نجومی صاحب خانه ها مخالفت نمی کنید، ادامه می دهد: اگر ما با مبلغ پیشنهادی صاحب خانه مخالفت کنیم یا بخواهیم که کمی با مستاجر راه بیایند، خانه را به مشاوره املاک دیگری می سپارد. به صورت کلی نظارتی بر اینکه صاحبخانه رهن و اجاره خانه را تا چه حد افزایش می دهند، صورت نمی گیرد.
در همین رابطه به سراغ مستاجری می رویم که به دلیل افزایش بی سابقه اجاره بها مجبور شده خانه خود را تخلیه و به حاشیه شهر اسباب کشی کند.
مرضیه زن میانسالی که با پسر 10 ساله خود تنها زندگی می کند، از خیابان هفده شهریور به خیابان پورسینا آمده است. وی در رابطه با مسائل اجاره نشینی اش بیان می کند: در این چند سالی که مستقل بوده ام، شرایطم هر سال بدتر از سال گذشته شده است. سال گذشته در منطقه هفده شهریور در یک واحد 50 متری در طبقه چهارم یک آپارتمان بدون آسانسور با 45 میلیون تومان پول رهن و 450 هزار تومان اجاره زندگی می کردم.
سال جاری صاحب خانه همان خانه را 90 میلیون تومان رهن تمام یا 60 میلیون تومان رهن با 2ونیم میلیون کرایه اجاره می داد و من نمی توانستم این مبلغ را پرداخت کنم. با حقوق ماهیانه 3 و نیم میلیون تومان نمی توانستم کرایه 2 و نیم میلیون تومانی را بپردازم. صاحب خانه نیز راضی نشد کرایه خانه را کم کند تا بتوانم یک سال دیگر آن جا زندگی کنم.
جرات نمی کنم پسرم را به تنهایی برای خرید به بیرون بفرستم
وی ادامه می دهد: به همین دلیل به ناچار به منطقه پایین تری آمدم. خانه ای که در حال حاضر در آن سکونت دارم 50 متر با قیمت 50 میلیون رهن و 1 میلیون و 500 هزار تومان اجاره است. به جایی برای زندگی آمده ام که حتی جرات نمی کنم پسرم را به تنهایی برای خرید به بیرون بفرستم. همچنین خودم نیز بعد از ساعت 7 شب به بعد جرات اینکه بیرون از خانه رفت و آمد داشته باشم ندارم.
اجاره خانه 350 درصد، اما حقوق ما 25 درصد افزایش پیدا کرده است
اجاره نشین دیگری در منطقه مجیدیه در همین رابطه می گوید: سال جاری صاحب خانه کرایه خانه را سه و نیم برابر کرده است. صاحبخانه به ما گفت اگر می خواهید خانه را خالی کنید؛ اما ما نتوانستیم پایین تر از این قیمت خانه دیگری پیدا کنیم.
وی ادامه می دهد: به طور کلی با توجه به شرایط پیش آمده مستاجران خیلی امکان انتخاب ندارند و باید با همان چیزی که صاحب خانه ها می گوید بسوزند و بسازند. حقوق همسر من در سال جاری تنها 25 درصد اضافه شده؛ اما کرایه خانه ما 350 درصد افزایش پیدا کرده است. حالا مسئولین باید به ما یاد بدهند که با چه فرمولی کار کنیم تا این کمبود جبران شود.
افزایش افسارگسیخته اجاره بها کمر اجاره نشینان را خم کرده و این قشر با مسائل زیادی رو به رو هستند. تصویب قوانین مختلف در حوزه مسکن و اجاره مسکن نیز از جمله مصوبه اخیر دولت نیازمند ضمانت اجرایی قوی است. همچنین با توجه به شرایط موجود و تورم در جامعه بسیاری از مستاجران توانایی استفاده از بسته حمایتی و ساماندهی مسکن را ندارند.
منبع: فرارو